Stadswarmte in opmars in IJsselmonde [5-8-2016]

Warmtetransportnetwerk

Begin dit jaar is Nuon Warmte begonnen met de uitbreiding van het warmteleidingnet in IJsselmonde: het nieuwe tracé loopt vanaf de Maliebaan langs de Sportlaan en de Grote Kreek naar de Kreekhuizenlaan, waarna het warmtenet verder wordt gelegd in de Reijerdijk en de Huniadijk. Begin april 2017 zal naar verwachting het werk voltooid zijn.

In IJsselmonde worden naast het aanleggen van de warmteleiding ook de riolering vernieuwd conform het convenant "Samenwerken in de buitenruimte", waarin de gemeente Rotterdam(Ingenieursbureau), netbeheerder Stedin en Evides Waterbedrijf op 9 nov. 2015 samen hebben besloten herstel- en vernieuwingswerkzaamheden van leidingen, kabels en rioleringen op elkaar af te stemmen om zodoende de overlast voor het verkeer en de buurten tot een minimum te beperken. De straten hoeven dus minder vaak opengebroken te worden ten opzichte van de situatie waarin iedereen singulier zijn werk uitvoert.

Het Rotterdamse warmtenet dateert van 1948, maar de ontwikkeling ervan stond lange tijd stil, vanwege de concurrentie van de lage gasprijs veroorzaakt door de vondst van de gasbel in Slochteren in 1960. Nu Rotterdam zich moet houden aan het klimaatakkoord van Parijs (december 2015) en deelneemt in het Clinton Climate Initiative met als doelstelling dat de uitstoot van schadelijke stoffen (luchtvervuiling) in 2025 t.o.v. 1990 gehalveerd moet zijn staat de restwarmte weer volop in de belangstelling.

In de periode voorjaar 2012 tot medio 2013 heeft het WBR een nieuwe, 26 km lange warmteleiding voor Rotterdam Zuid, genaamd de Nieuwe Warmteweg(DNWW) aangelegd. De pijpleiding verbindt de warmtebron AVR-Van Gansewinkel Groep(beoogd eigenaar Shanks Group) in Rozenburg met onder andere het warmtestation van het Maasstad Ziekenhuis in IJsselmonde. De kosten bedroegen 100 miljoen euro. In mei 2013 is deze transportleiding in bedrijf genomen. Inmiddels zijn er 50.000 wooneenheden aangesloten. De ambitie is om dit getal binnen 15 jaar te verdubbelen.

Door de goed geïsoleerde warmtetransportleiding stroomt water, dat met de restwarmte op temperatuur is gebracht via het warmtestation naar de woningen en stroomt na gebruik afgekoeld weer naar de bron terug. De AVR heeft een overeenkomst gesloten voor een periode van 30 jaar om de restwarmte die vrijkomt bij afvalverbranding te leveren aan het net.

Het restwarmtenetwerk in IJsselmonde wordt uitgebreid

Ongeveer 8 jaar geleden werd in Rotterdam-Zuid door Nuon gestart met de aanleg van het warmtenet.

De stadswarmte voor de hier gelegen gebieden Charlois, Feijenoord, IJsselmonde en Hoogvliet wordt aangevoerd door de langs de zuidelijke Maasoever gelegen Nieuwe Warmteweg en is afkomstig uit de afvalverwerkingscentrale (AVR) in Rozenburg. De continu toenemende verdichting van het warmtenet zorgt ervoor dat steeds meer eindgebruikers over kunnen stappen op stadsverwarming.

De gemeente heeft een voortrekkersrol. Zij heeft het WBR, gevestigd aan de Triathlonstraat 25 in IJsselmonde, eind 2005 opgericht. Het bedrijf is onderverdeeld in twee bedrijven:

* WBR Infra N.V. Het is een semi publiek bedrijf: de aandeelhouders zijn de gemeente Rotterdam(88%), de provincie Zuid- Holland(8%) en woningcorporatie Woonbron(4%).

Het infrastructuurbedrijf koopt havenwarmte van bedrijven en verkoopt deze aan bedrijven, die een vraag naar warmte hebben. Het WBR transporteert de warmte uit de Rotterdamse haven naar Rotterdam en levert warmte aan Nuon Warmte (voor Rotterdam Zuid), Eneco (voor Rotterdam Noord) en E.ON Benelux t.b.v. eindgebruikers.

* WBR ExploitatieN.V. Het is een samenwerking van publiek private partijen tussen de gemeente Rotterdam en de private partij E.ON Benelux.

Het bedrijf heeft als doel het sluiten en beheren van commerciële contracten, expeditie, bedrijfsontwikkeling en optimalisatie van de warmtelevering.

De gemeente Rotterdam is voor 50% aandeelhouder en E.ON Benelux was dat ook tot 19 mei 2016.

Voordelen stadswarmte

De voordelen zijn:

CO2 (koolstofdioxide) reductie (175kton CO2 in 2035), NOx (stikstofdioxide) reductie (10% reductie), In 2013 vielen er Nederland 620 doden door de kolencentrales.Kolencentrales veroorzaken longkanker en hart- en vaatziekten.Verbetering energie efficiency voor de industrie, Lagere afhankelijkheid van fossiele brandstoffen Reductie van onbenut weggooien van (nog te gebruiken) warmte, Reductie van beheer en onderhoud gasnetwerk.

Rotterdam wil hiermee voldoen aan de klimaatdoelstelling(Versnelling 010)

Op de linker Maasoever is Nuon, warmteleverancier, op de rechter oever is Eneco de vaste aanbieder.Deze energiebedrijven zijn in het bezit een concessie voor Zuid resp. Noord.

Verplichte afname en vrije keuze (?) voor stadsverwarming

In 2014 heeft het college in navolging van het Bouwbesluit 2012 in de bouwverordening opgenomen dat bij nieuwbouw een aansluitplicht geldt(publiekrechtelijke verplichting). Bij de bestaande bouw lijkt er keuzevrijheid voor een warmteleverancier.Maar in december 2010 ondertekenden de woningbouwcorporaties Havensteder Patrimoniums Woningstichting, Vestia Groep, Woonbron en Woonstad Rotterdam ieder afzonderlijk met Nuon de Raamovereenkomst Industriewarmtelevering Rotterdam-Zuid en in 2013 hebben 15 partijen uit de Rotterdamse regio een gemeentelijke verklaring ondertekend, genaamd Gezamenlijke ambitieverklaring voor een duurzame warmtekoudevoorziening voor de Rotterdamse gebouwde omgeving in 2030.

Het doel is de gebouwde omgeving van betaalbare en betrouwbare warmte te voorzien. waarbij het streven is om de helft van de Rotterdamse woningen en overig vastgoed aangesloten te krijgen op het warmtenet.Bij de woningen gaat het om huizen, die gerenoveerd worden en energiezuinig worden gemaakt. Met de corporaties zijn afzonderlijke prestatieafspraken gemaakt. De gemeente noemt dit plan samenwerkingsovereenkomst Versnelling 010. Zie verder Duurzaam dichter bij de Rotterdammer, Programma Duurzaam blz. 35 van de Gemeente Rotterdam. www.rotterdam.nl/Clusters/Stadsontwikkeling

Zoals opgemerkt is er in Rotterdam-Zuid, waaronder IJsselmonde te weinig nieuwbouw, waardoor de doelstelling in de business case stadswarmte niet wordt gehaald.

Naast de hierboven genoemde gebouwde omgeving wordt er daarom gezocht naar nog meer mogelijkheden, zoals de Leidse Regio.De Stadswarmte in deze regio komt voornamelijk van de elektriciteitscentrale van E.ON.

Verder zijn er ideeën om door te groeien naar een provinciaal warmtenetwerk, waarbij ook aardwarmte wordt betrokken.

Nieuwbouw in IJsselmonde

In IJsselmonde is het Maasstad Ziekenhuis donderdag 18 november 2013 aangesloten op het warmtenet.

De 105 nieuwbouwwoningen in Varkenoord II, in Sportdorp en verkocht op 13-01-2011zijn nog niet aangesloten op het warmtenet De woningen maken op dit moment nog gebruik van een CV-ketel

Het appartementencomplex Zomerhoek staande aan de Vierdaagsestraat 12 en gerealiseerd in 2008 maakt sinds medio 2011 wel gebruik van stadswarmte uit het Botlekgebied. Het gebouw heeft een publieke- en een woonfunctie, waarin onder meer bewoners van zorginstelling Laurens zijn gehuisvest.  

Bestaande bouw in IJsselmonde

In IJsselmonde is een pilot gestart om de bestaande gebouwde omgeving van stadsverwarming te voorzien.

Het betreft de pilot Gebiedsgerichte aanpak Rijerdijk Noord. De voorbereidingen zijn in volle gang.

Een voordeel was dat er al een warmteleiding in de buurt lag.

Verder is de VvE 094 (de Steenplaat- en Brienenoordflat aan de Grote Hagen ) overgestapt op stadswarmte. Ook hier lag al een warmteleiding in de buurt.In de tweede helft van juli zijn de units van NUON geplaatst en medio augustus wordt de collectieve installatie van de VvE aangesloten op deze unit.

Verder is het winkelcentrum Keizerswaard beoogt gebied voor aansluiting op stadswarmte.

Mogelijke locaties in de toekomst

Als toekomstig gebied voor warmtevoorziening geldt de Vudijk en Appeldijk in de wijk Hordijkerveld. Het is momenteel een braakliggend gebied als gevolg van de economische crisis, die 2008 begon.

Jaap Faber